مقایسه تأثیرآموزش شناختی- رفتاری و آموزش شناختی- رفتاری با رویکرد اسلامی بر میزان همسرآزاری و اختلالات رفتاری فرزندان آنها

هدف پژوهش: بررسی و مقایسه تأثیر آموزش شناختی-رفتاری و آموزش شناختی-رفتاری با رویکرد اسلامی بر میزان همسرآزاری و اختلالات رفتاری فرزندان در بین مردان متأهل شاغل در یک مرکز صنعتی شهر اصفهان بود. روش تحقیق: طرح این پژوهش نیمه تجربی بود، که در آن پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با دو گروه آزمایشی و یک گروه کنترل استفاده شد. جامعه آماری: تمام مردان متأهل دارای حداقل یک فرزند در محدوده سنی 2-18 سال شاغل در یک مرکز صنعتی شهر اصفهان در سال 1389 بود. از بین این جامعه آماری 45 نفر به صورت تصادفی ساده در طی چند مرحله انتخاب شدند و به شیوه تصادفی در سه گروه 15 نفری (گروه شناختی-رفتاری، شناختی- رفتاری با رویکرد اسلامی و گروه کنترل) قرار گرفتند. ابزار: ابزار مورد استفاده برای اندازه گیری متغیر وابسته همسرآزاری، مقیاس تاکتیک های تعارض بود (این ابزار دارای خرده مقیاس های عدم مذاکره، پرخاشگری عاطفی، فیزیکی، جنسی، مالی و آزار و صدمه جسمی است) و جهت ارزیابی اختلالات رفتاری فرزندان، پرسشنامه علائم مرضی کودک، فرم والد مورد استفاده قرار گرفت. سپس دو رویکرد آموزش شناختی-رفتاری و شناختی-رفتاری با رویکرد اسلامی در دو گروه آزمایشی به مدت 8 جلسه اجراء شد. میزان همسرآزاری و اختلالات رفتاری فرزندان در سه گروه، طی سه مرحله (پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری) مورد سنجش قرار گرفت. یافته ها: نتایج تحلیل کواریانس نشان داد، میانگین نمرات همسرآزاری در گروههای آموزشی کاهش معناداری نسبت به گروه کنترل داشت (01/0p<). همچنین بر اساس نتایج تحلیل کواریانس، مشخص شد که میانگین نمرات علائم اختلالات رفتاری (شامل کمبود توجه، بیش فعالی، کمبود توجه/بیش فعالی ، لجبازی و نافرمانی، اختلال سلوک، اضطراب فراگیر، ترس مشخص، افسرده خویی، ترس اجتماعی، اضطراب جدایی و بی اختیاری ادرار) در فرزندان دو گروه آموزشی نسبت به گروه کنترل از نظر آماری کاهش معناداری داشت. همچنین نتایج نشان داد که در آزمون پیگیری، آموزش شناختی-رفتاری با رویکرد اسلامی در کاهش شدت علائم اختلال لجبازی و نافرمانی فرزندان تأثیر بیشتری داشت.